Merkwaardige bomen
Een blog over gemerkte bomen
Geschreven door Pim Schuitema
Dit blog is erop gericht om je te laten zien welke boommarkeringen je tegen kunt komen en wat ze betekenen.
Boomblesmarkering
In de herfst- en wintermaanden vinden er veel werkzaamheden plaats in de Nederlandse bossen. Het broedseizoen is voorbij en er kan gesnoeid en gedund worden waar nodig of gewenst. De bomen krijgen markeringen die verschillende boodschappen uitdragen (net als verkeersborden) zodat iedereen weet wat de bedoeling is.
Boom bles markeringen, ook wel bekend als "boomblessen" of "blesmarkeringen" zijn visuele verfmarkeringen die op bomen worden aangebracht. Deze markeringen worden o.a. gebruikt om de volgende zaken aan te geven;
Welke bomen gekapt moeten worden
Welke bomen behouden moeten blijven
Om een leefgebied of nest van een (beschermde) diersoort aan te duiden
Om de route voor bosbouwmachines aan te duiden
Om grensmarkeringen aan te duiden
Om (wandel) routes aan te duiden
Om gevaarlijke bomen aan te duiden
Om een onderzoek aan te duiden
Deze markeringen zijn essentieel voor een effectief en verantwoord bosbeheer.
Probeer dit eens uit… Ga naar het bos en kijk welke markeringen je op bomen ziet. Dat zullen er meer zijn dan je denkt.
Betekenissen van boom bles markeringen. Afbeelding zelf gemaakt, bron; Praktijkboek bosbeheer
Waarom wordt een te behouden boom soms wel gemarkeerd?
Het kan zijn dat een “te behouden boom” met bijvoorbeeld witte stippen gemarkeerd wordt omdat deze een aantal takken kwijt moet raken. Dit kan nodig zijn als de boom bijvoorbeeld langs een voetpad staat.
Waarom worden bomen gekapt?
Gevonden markeringen
Tijdens vier wandelingen in verschillende gebieden heb ik geprobeerd zoveel mogelijk markeringen te vinden.
Ter verduidelijking heb ik sommige markeringen op de afbeeldingen overgetrokken.
Oranje of rode stip = te oogsten boom. Deze boom wordt geoogst.
Blauw of witte stip = Te behouden boom (toekomstboom). Deze boom mag blijven.
Blauwe randmarkeringen van de vaste ruimingspiste
Een ruimingspiste rondom bosbeheer is een aangewezen traject of gebied binnen een bos of bosrijk gebied waar specifieke opruim- en beheeractiviteiten worden uitgevoerd.
De randen van een vaste ruimingspiste worden aangegeven met witte of blauwe verfmarkeringen. Dat zijn niet de kleuren die worden gebruikt voor bomen die gekapt moeten worden. Er worden dubbele horizontale verfstrepen gespoten, gericht naar het centrum van de ruimingspiste. De machinist moet tussen de randmarkeringen rijden.
Door deze markeringen kunnen de houthakkers zich goed oriënteren en kunnen oude ruimingspistes later nog terug worden gevonden. Bomen met een verticale streep | staan op het rijpad van de bosbouwmachines en moeten worden geveld (omgezaagd) om de weg vrij te maken.
Boom met verticale streep.
I geeft de ingang aan. Over deze open ruimte tussen de gemarkeerde bomen mogen bosbouwmachines rijden om werkzaamheden uit te voeren.
Hoogstwaarschijnlijk betekend dit symbool de top eraf zagen en de stam rechtop laten staan.
Van alle bomen die ik met het symbool X| tegenkwam was de top afgezaagd zoals de foto hieronder.
Boom met afgezaagde top.
In Europa word de wit-rode of geel-rode kleurmarkering (twee liggende streepjes) gebruikt voor grote routepaden.
Dit zijn speciaal gemaakte wandelroutes waarbij rekening is gehouden met bijv. cultuur en bezienswaardigheden maar niet om zo snel mogelijk van punt A naar B te komen. Geel-blauwe kleurmarkering wordt gebruikt voor NWB-wandelpad,
Wit-rood = GR pad. 1 doorgaand traject, van punt a naar punt b. Je keert terug of sluit aan op andere wandelwegen
Geel-rood = Streek GR pad. Het pad loopt over een uitgebreid gebied, vaak in één grote lus.
Geel-blauw = Nederlandse Wandelsport Bond wandelroute.
Habitat boom
Bosbeheerders zullen de gedragscode soortenbescherming bosbeheer volgen waarin precies omschreven staat hoe ze (met betrekking tot de werkzaamheden) rekening moeten houden met flora en fauna.
Rode bosmieren nest
In de gedragscode soortenbescherming bosbeheer staat het volgende over rode bosmieren omschreven.
Bosmieren zijn over het algemeen gebaat bij variatie in de bosstructuur met open plekken, waarbij er ook zon op de bosbodem komt. Bosmiernesten spelen een belangrijke rol in veel bosecosystemen. Broeihopen van bosmieren worden bij boswerkzaamheden beschermd
Bosmiernesten worden ontzien.
De velrichting wordt zo gekozen dat er geen bomen of takken terecht komen op bosmiernesten
Bij het verleggen van bestaande recreatieve routes in bos worden bosmiernesten ontzien.
Materieel rijdt niet over of komt niet binnen 20 meter van bosmiernesten
Overige gevonden blesmarkeringen
Linten
Vaak wordt de woonplaats van een beschermde diersoort afgezet met gekleurd afzetlint zoals rood-wit of groen “Staatsbosbeheer” lint. Ook bomen met processierupsen worden gemarkeerd met “Pas op processierups” lint. Crime scenes worden afgezet met “Niet betreden strafrechtelijk onderzoek” lint. Daarnaast zijn er ook nog linten met een kleur maar zonder tekst.
Ik heb me laten vertellen dat processierups lint nog wel eens voor verwarring kan zorgen
Crime scenes worden afgezet met “Niet betreden strafrechtelijk onderzoek” lint.
De gemeente gebruikt tape om bewoners te informeren over kap vanwege essentaksterfte
In dit bos hangen witte, oranje, en olijfgroene linten. Hiermee worden in dit gebied bijzondere bomen (bijvoorbeeld met een eekhoorn nest) gemerkt.
Informatief boek
Als je een goed informatief boek over bosbeheer zoekt, dan kan ik onderstaand boek aanraden. Ik heb denk ik een oude tweedehands versie gekocht, bij mij is de afbeelding op de kaft zoals op de onderstaande foto. Probeer deze: Praktijkboek bosbeheer
Ik wil er wel bijzeggen dat ik geen expert ben, ik heb zelf onderzoek gedaan uit boeken, internet en wat zaken nagevraagd bij mensen uit het werkveld.
Bronnen & extra informatie
Mocht je nog meer willen lezen over dit onderwerp
Bronnen voor bovenstaande informatie
PDF - Blessen: welke boodschap zit achter de bos-graffiti?
https://www.ecopedia.be/encyclopedie/asmarkering-van-een-ruimingspiste
https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=25702
Kennisdocument per diersoort
Nogmaals de gedragscode soortenbescherming bosbeheer
gedragscode soortenbescherming bosbeheer
Meer uitleg over het blessen van bomen en de betekenissen van de markeringen vind je hier:
https://www.boswachtersblog.nl/achterhoek/2023/03/17/blessen-in-de-bossen/
https://www.boswachtersblog.nl/noord-brabant/2022/08/11/bos-sint-anthonis/
https://bosgroepen.nl/nieuws/bleswerk-meetwerk/
QD (kwalificeren - dimensioneren)
https://www.eco2eco.info/duurzaam-bosbeheer/qd/
Ik hoop dat ik je een goed idee heb kunnen geven van de betekenissen van blesmarkeringen.
Bedankt voor het lezen 👍tot de volgende
