Amsterdamse waterleiding duinen (AWD)
Geschreven door Pim Schuitema
"Een heerlijke plek om even op te laden, hier is altijd wel wat te beleven"
Iedere natuur fotograaf uit Nederland komt vroeg of laat in dit gebied terecht en vele zullen er net als ik direct verlieft op zijn. Wat mij betreft is dit het mooiste gebied van Nederland.
”Van de paden af”
Wat maakt dit gebied zo bijzonder?
-Je mag van de paden af en kan in principe overal rondlopen (behalve in de rust gebieden).
-Er zijn genoeg geasfalteerde paden waardoor rolstoel gebruikers een grote tour door het gebied zouden kunnen maken.
-Het gebied is verboden voor fietsers, drones, honden.🙏
-Dit gebied huisvest vele mooie dieren. zoals; boomkikkers, eekhoorns, damherten, vossen, ijsvogels, wespenspinnen, kuifeenden.
-Dit gebied huisvest vele mooie planten. zoals: duinviooltje, zonnedauw, duindoorn.
-Hier kan je uren ronddwalen.
Plaatje van het gebied.
”Oudste waterwingebied van Nederland”
Dit gebied is het oudste waterwingebied (sinds 1853) van Nederland.
Je zal vast denken dat het water wat in dit gebied gezuiverd word uit de zee komt… Nope!
Het water wat in dit gebied gezuiverd word komt uit het Lekkanaal bij Nieuwegein uit de rivier de Rijn, het water word vanaf onderstaande plek helemaal met buizen naar het duingebied gepompt.
In het Amsterdamse waterleidingduinen gebied wordt het water gedurende drie maanden door het duinzand op een natuurlijke manier verder gezuiverd. Tegenwoordig zuiveren ze jaarlijks maar liefst 70 miljoen kubieke meter water. Dat is 66% van de drinkwatervoorziening voor Amsterdam. (bron: website waternet)
”Meerdere parkeerplaatsen en ingangen”
Het gebied heeft meerdere parkeerplaatsen en ingangen onder andere.
Ingang Oase in Vogelenzang
ingang Panneland
Ingang De Zilk
Ingang Bentveld
Houdt er rekening mee dat je voor dit gebied €1,50 entree betaald en volgens mij €2.00 parkeerkosten per dag. Dat geld is het dubbel en dwars waard voor zo`n groot en prachtig gebied waar je zelfs van de paden af mag lopen.
Ik kies altijd voor ingang Panneland (hieronder aangegeven) bij deze ingang is een leuk restaurantje waar ik graag de pannenkoek “houthakker” bestel. dat is een pannekoek met frikandel, pindasaus en honing.
Aan de hand van het aantal auto`s op de parkeerplaats kan je een mooie inschatting maken hoe druk het gebied is.
De meeste gezinnen met kinderen of ouderen blijven in de buurt van de ingang, deze mensen kom je dieper in het gebied niet tegen.
-Het Amsterdamse waterleidingduinen gebied word beheerd door Waternet wat ik persoonlijk vanuit natuurbehoud gezien een toffe organisatie vind! Waternet heeft een interessante website en ze hebben een hele leuke instagram over het schoonhouden van de grachten van Amsterdam.
In het zuidelijke deel van het gebied (zegmaar onder de waterstromen) in Zuid-Holland vind je de wat meer schuwe dieren, hier kom je ook de minste mensen tegen, in het midden en noordelijke gedeelte in het gebied van Noord-Holland lopen de wat meer “tamme” dieren rond.
Voeren van dieren is verboden
Onderzoek
In het gebied kom je regelmatig dit soort afgezette plekken tegen, dit word gedaan om te kijken wat voor effect de begrazing van damherten heeft op de planten.
Afgezet terrein wegens onnderzoek
Links uitgegroeide vegetatie. Rechts, kortbegraasde vegetatie.
Als je googled dan kan je hier veel informatie over het onderzoek vinden. Informatie over onderzoek begrazing damherten
Damherten
Damherten vind je in dit gebied in overvloed, het is altijd leuk om te zien dat als ik iemand meeneem dat diegene zijn ogen uitkijkt bij het zien van de eerste groep damherten. na 2 uur wandelen kan je vaak geen damhert meer zien😆 tocht blijven het prachtige dieren. Het is erg magisch dat je ze in dit gebied vaak van zo dichtbij kan benaderen.
De foto`s van damherten die ik hier heb toegevoegd zijn van de damhert bronst periode (half oktober - begin november)
Wie geluk heeft vind een damherten gewei deze worden in april of mei afgeworpen.
De damherten verzamelen zicht op een centrale plek, de mannelijke dieren plassen over zichzelf heen (voor de geur) en smeren zichzelf in met modder. vervolgens gaan ze elkaar te lijf om de beste plek te bemachtigen. Ze maken maken een specifiek geluid wat iedereen burlen noemt. Internet omschrijft dat Edelherten degene zijn die burlen en dat het bij damherten Knorren word genoemd. je moet het allemaal maar weten.
Ga je opzoek naar de damherten bronst? Kijk dan eens (half oktober - begin november) bij het vliegermonument, vanaf hier hoor en zie je de damherten vanzelf. Er zijn meer plekken in het gebied waar de damherten bronst plaats vind.
Dit mannelijke damhert (de bok) is op dit moment maar met één ding bezig, concurrentie en vrouwen.
IJsvogels
”Achter de muur van takken wachten”
Op een plek langs het water heeft iemand 2 muren van takken gemaakt, aan de overkant ligt op 2 plekken een tak klaar. Hier kan je achter de muur van takken wachten tot de ijsvogel komt en aan de overkant van het water gaat zitten. Mocht je deze ijsvogels goed willen fotograferen dan is een 600mm telelens en eventueel een statief wel aan te raden.
Op de dag dat ik hier eind 2023 zat waren er 2 ijsvogels, 1 met ring en 1 zonder ring die af en aan vlogen. het duurde ongeveer 20 minuten voor er weer een ijsvogel aan kwam gevlogen en op de tak ging zitten.
Aalscholvers
Op deze plek vind je 5 eilandjes. Ik noem ze de Aalscholver eilanden.
Volgens mijn openstreetmaps heet het "Voormalige Renbaan"
Het hele gebied huisvest veel watervogels waaronder zwanen, ganzen, en dus ook veel aalscholvers. Het is zeker een mooie bezienswaardigheid om hier even te gaan kijken.
Aalscholvers drogen hun veren door de vleugels wijd te houden zodat de wind er goed doorheen kan blazen. je ziet ze regelmatig zitten op een tak, in een boom, op een lantaarnpaal of op een eiland zoals hier op de foto.
”Veren zelf drogen in de zon/wind”
Aalscholvers hebben van nature weinig vet in de veren zitten. Om deze reden moeten ze hun veren zelf drogen in de zon/wind omdat ze anders niet goed kunnen vliegen.
Aalscholvers drogen hun veren en rusten uit op de eilanden
”Dan mogen de vossen niet ontbreken”
Vossen
Als het om de Amsterdamse waterleidingduinen gaat dan mogen de vossen niet ontbreken.
Voer deze dieren alsjeblieft niet.
Loop niet achter de vossen aan want de vos moet zijn eten kunnen zoeken.
Houdt netjes 50 meter afstand van de jonge vosjes en het nest (de burcht) waar ze wonen.
Wil je een keer samen dit gebied bekijken? > klik hier
De jongen wachten op het moment tot de moeder het meegebrachte voedsel uitbraakt zodat ze het op kunnen eten.
Jonge vosjes drinken bij het vrouwtje. Bij vossen noem je een vrouwtje een moer en een mannetje een rekel.
Jonge vosjes
Volwassen vos, ligt te zonnen in het zand.
Op zo`n moment ga je plat op je buik liggen en genieten terwijl je prachtige foto’s maakt
Jonge vos, nog geen jaar oud.
Volwassen vos, de eerste vos die ik tegen kwam in dit gebied
Andere bijzondere soorten
Zonnedauw, een prachtige killer
De botanische naam Drosera is afgeleid van het Oudgrieks δρόσος (drosos) = dauw. De zonnedauw lokt, vangt en verteert insecten door een glinsterende, kleverige substantie aan diens tentakeltjes. De prooi dient om de plant te voorzien van voedingsstoffen die vrijwel afwezig zijn in de bodem waar de planten leven. De meeste zonnedauwsoorten leven in moerasachtige gebieden, maar er zijn uitzonderingen in uiterst droge gebieden. (bron: wikipedia)
Wespenspin
Deze grote spin is te herkennen aan zijn mooie kleuren en het Z patroon in zijn web.
(Europese?) Hoornaar
Deze Hoornaar staat op wacht bij het nest. Naast mij vlogen de Hoornaars af en aan, dat was wel spannend.
Zandhagedis
De zandhagedis is een tot 21 cm lange hagedis. De mannetjes vallen in het voorjaar en de zomer op door de groene kleur op hun flanken.
Deze soort is vooral goed te spotten wanneer ze opwarmen in de zon. Mijn ervaring is dat je ze vooral tegen komt in bebost gebied met struiken en zandgrond.
Kijk in de juiste tijd (eind april, mei) eens goed op deze plek langs het pad. loop rustig rond door de omgeving en wie weet zie je een zandhagedis zonnen of wegschieten. De zandhagedis die ik tegen kwam die zat iets noordoostelijk net boven onderstaand kaartje boven het weiland. je kan ze overal in het duingebied tegenkomen.
Snoek
”Stil in de stroming te wachten op een lekker hapje”
Het loont soms wel om in het heldere water te kijken, hier zitten grote snoeken stil in de stroming te wachten op een lekker hapje.
Waterjuffers
We mogen blij zijn met zo`n organisatie als Waternet en trots zijn op dit prachtige gebied in Nederland.
Respect voor de natuur is belangrijker dan een plaatje, denk daaraan als je met je camera op pad gaat. Ervaar en geniet.
Bedankt voor het lezen 👍tot de volgende
